De Rijks Ministerraad (RMR) heeft op vrijdag 21 februari 2025 ingestemd met het intrekken van het ontwerpvoorstel Rijkswet Aruba financieel toezicht (RAft).
In juni 2024 is het bestuurlijk akkoord gesloten met Nederland over houdbare overheidsfinanciën van Aruba.
Oorspronkelijk lag er nog een voorstel voor een Rijkswet Aruba financieel toezicht (RAft), maar er was uiteindelijk geen consensus voor deze rijkswet.
In het bestuurlijk akkoord is afgesproken dat er wordt gewerkt aan een nieuwe rijkswet voor houdbare overheidsfinanciën.
Daar zijn NL en Aruba nu druk mee bezig.
Afgesproken was dat met het ondertekenen van het Bestuurlijk Akkoord, de RAft ook zou worden ingetrokken.
Dat is nu formeel in de RMR gebeurd.
Volgens Premier Evelyn Wever-Croes was de RAFT vanaf het begin een onhaalbare kaart. Dat heeft zij toen ook meteen aan de (toenmalige) Staatssecretaris vermeld. Ook de Raad van State was in zijn advies van maart 2021 zeer kritisch tegenover deze wet.
Hybride oplossing
Er wordt nu gewerkt aan een hybride oplossing op basis van het historisch accoord dat is bereikt tussen Aruba en Nederland voor de herfinanciering van de COVID-19 lening verstrekt door Nederland. De COVID-19 lening heeft een looptijd van 20 jaar en had initieel een rentepercentage van 6,9%. Een voorwaarde voor het verlagen van dit rentepercentage door Nederland, was het instemmen met de totstandkoming van een rijkswet. Op 24 mei 2024 is het ‘Bestuurlijk Akkoord Aruba-Nederland Rijkswet Houdbare Overheidsfinanciën’, gesloten.
Er is gekozen voor een hybride oplossing:
– In een rijkswet komen de definities van de normen
– In een landsverordening komen de financiele normen
In de rijkswet worden de volgende zaken geregeld:
– Financieel toezicht
– Escallatie
– Mogelijkheid voor PPP projecten onder stringente voorwaarden
– Duidelijke exit bepaling, om uit de rijkswet te stappen
De rijkswet moet uiterlijk op 1 mei 2025 ingediend zijn bij de parlementen van Aruba en Nederland.
Daar tegenover staan belangrijke voordelen voor Aruba, onder meer:
De rente op de Covid lening daalt direct van 6.9% naar 5.1%
Eenmaal de Rijkswet is aangenomen, verlaagt de rente verder naar 3.4%
Herfinanciering van de bestaande schuld naar deze lage rente, wordt een mogelijkheid
Er worden nieuwe financiele normen gedefinieerd, die Aruba in staat zullen stellen om verder te groeien, en te investeren; deze normen worden samen met het IMF gedefinieerd
Na de ondertekening van het bestuurlijk accoord, is de rente direct verlaagd naar 5.1%.
Er is direct een aanvang gemaakt met de onderhandelingen om te kunnen voldoen aan de datum van 1 mei 2025.
Op basis van dit akkoord worden momenteel ambtelijke gesprekken gevoerd, met als doel het opstellen van een ontwerp-rijkswet die uiteindelijk aan de Staten van Aruba en Nederland moet worden aangeboden.
“Ik blijf mijn bijdrage leveren aan deze onderhandelingen tot aan mijn laatste dag als Minister President. Dan draag ik het menu over aan de nieuwe premier met twee menu keuzes: instemmen met de rijkswet en de rente daalt naar 3.4%, of niet instemmen en de rente stijgt naar 6.9%”