Riba 10 di November proximo lo tuma luga, e tratamento di e cassatie na “Hoge Raad”, cu pais Aruba a entama contra e veredicto di corte comun di husticia di Aruba, Curacao, Sint Maarten, y Boneiro, Sint Eustatius y Saba, di 6 di December 2022. Den e veredicto ey, corte comun di husticia a establece cu den e legislacion di Aruba, matrimonio ta reserva pa personanan di e sexo opuesto. Segun Corte comun di husticia, di un banda, hurisprudencia di Corte Europeo di derecho humano (EHRM), ta establece cu esaki no ta un violacion di e tratado Europeo di derecho humano (EVRM). Pero di otro banda, cu esaki ta empugna cu e prohibicion di discriminacion den nos constitucion di Aruba. Y a base di e ultimo aki, Corte comun di husticia ta yega na e formulacion di e legislacion na Aruba, cu matrimonio no por wordo reserva solamente pa persona di sexo opuesto sino tambe pa persona di mesun sexo.
Gobierno di Aruba, ta di opinion cu e veredicto aki, no ta alinea cu e principionan constitucional di separacion di poder, pasobra Corte comun di husticia defacto, a bay sinta riba e stoel di e legislador (wetgever). E decision pa habri matrimonio pa persona di mesun sexo, ta un decision cu mester wordo tuma door di e legislador di Aruba, pues Gobierno y Parlamento hunto. Gobierno di Aruba ta di opinion, cu e hecho cu hues a aplica e prohibicion di discriminacion di nos constitucion, no por bay asina leu cu e hues mes por dicidi con cierto partinan den nos Codigo Civil mester wordo duna contenido, y wordo aplica. Ademas, Gobierno di Aruba ta di opinion cu e paso di corte comun di husticia pa mete den e legislacion di Aruba, a wordo subestima, si pensa cu ta solamente algun aspecto di e codigo civil mester wordo corehi. Pasobra si habri matrimonio pa persona di mesun sexo, esaki lo exigi hopi mas adaptacionnan den legislacionnan, caminda no solamente e articulonan cu corte comun di husticia ta menciona di codigo civil, sino otro partinan di codigo civil y diferente otro ley y areglonan mester wordo adapta. Sin un base legal, e cambionan aki no ta posibel.
E caso lo wordo trata diabierna proximo 8.30 am orario di Aruba y lo wordo transmiti ‘live’, via website di Hoge Raad der Nederlanden.
Cassatieberoep inzake zaak Fundacion Orguyo
Op 10 november aanstaande vindt het mondeling pleidooi bij de Hoge Raad der Nederlanden plaats naar aanleiding van het cassatieberoep dat het Land Aruba heeft ingesteld tegen het vonnis van het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curaçao en Sint Maarten, en van Bonaire, Sint Eustatius en Saba van 6 december 2022. In dat vonnis stelde het Gemeenschappelijk Hof vast dat in de wetgeving van Aruba het huwelijk gereserveerd is voor personen van verschillend geslacht. Volgens het Gemeenschappelijk Hof volgt enerzijds uit de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) dat dit geen schending is van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM ), maar anderzijds ook dat dit wel in strijd is met het algemene verbod op discriminatie uit de Staatsregeling van Aruba.
Op basis hiervan komt het Hof tot de formulering van een zodanige wijziging in de wetgeving dat in Aruba een huwelijk niet alleen kan worden aangegaan door twee personen van verschillend geslacht maar ook door twee personen van gelijk geslacht.
De regering van Aruba is van oordeel dat dit vonnis niet verenigbaar is met het staatsrechtelijk beginsel van de scheiding der machten, omdat het hof in feite op de stoel van de wetgever is gaan zitten. De beslissing om het huwelijk open te stellen voor personen van gelijk geslacht is voorbehouden aan de wetgever van Aruba, dat wil zeggen de regering en de Staten gezamenlijk. De regering is van oordeel dat de toetsing door de rechter aan het discriminatieverbod van de Staatsregeling van Aruba niet zover kan gaan, dat hij kan beslissen hoe bepaalde delen van het Burgerlijk Wetboek van Aruba ingevuld en toegepast moeten worden. Bovendien meent de regering dat het Hof de benodigde ingreep in de Arubaanse wetgeving zwaar heeft onderschat door te menen dat slechts enkele bepalingen van het BWA correctie behoeven. Een volwaardige openstelling van het huwelijk voor personen van gelijk geslacht vergt een veel meer omvattende wetstechnische operatie, waarbij behalve de door het Hof genoemde artikelen van het BWA ook een aanpassing van andere delen van het BWA en verschillende landsverordeningen en uitvoeringsregelingen nodig is. Zonder wettelijke grondslag is een dergelijke aanpassing niet mogelijk.