Home » Segun Docente Marcia Lopez : E sistema ta faya y nos hobennan ta paga pa esaki

Segun Docente Marcia Lopez : E sistema ta faya y nos hobennan ta paga pa esaki

by Admin
0 comment 91 views

 

Mi tin 22 aña ta dunando les na Aruba, den mi punto di bista nos lo mester purba haci tur cos pa e hobennan por logra nan estudio, ta nan ta nos futuro.
Hopi biaha nos ta papia di dropouts pero den realidad nan tur ta dropouts? Of ta e sistema ta pusha nan for di enseñansa. E aña escolar aki mas cu tur otro ta sinti cu e sistema ta laga e hobennan na caya.

Na April e aña escolar aki Colegio Arubano (CA) kier a introduci cambionan den e profielnan pa tur hoben cu a bay havo/vwo pa e aña escolar 2021-2022. Mirando cu nan ta mucho laat pa haci esaki door cu nos alumnonan di mavo a kies caba den 3de klas, nan a dicidi di cambie pa e siguiente aña escolar (2022-2023).
Colegio Arubano ta e unico havo/vwo na Aruba cu ta asina grandi cu por ofrece mas opcion den combinacion di e materianan (profiel). Mi tin cu bisa ta di lamenta cu nan ta bay limita e hobennan pasobra cierto profielnan lo stop di existi na Aruba. Nan no ta wordo ofreci na de Schakel y tampoco na Colegio San Nicolas. Di mi alumnonan cu mester bay havo e aña escolar 2021-2022, 7 di nan no lo por a drenta CA pasobra nan profiel lo stop di exsiti.
Por ehempel ningun hoben na Aruba lo por kies mas un NW-profiel cu siguiente materianan Ne, En, WiB, SK, Na, Bio y Ak y asina tin mas. Esaki ta conta pa tur nivel, dus havo y vwo tambe!
Na Hulanda e di 7 materia ta un escogencia liber y no tur scol ta ofrece mes un cos, pero eynan tin hopi mas scol cu Aruba.     

Aña pasa (Jan. 2020) den un reunion di decanonan CA a bisa cu “ya cu tin minister y inspectie nobo nan lo purba atrobe pa hisa e exigencia pa wiskunde-B”.
Na mei 2020 ora tur e normanan a wordo suavisa pa e muchanan den periodo di Corona, scondi CA a hisa e exigencia di wiskunde B atrobe pa un 8 pa e muchanan di mavo drenta. 

Nos a acerca Minister di enseñansa y pidi e pa intermedia, ya cu no ta prome biaha cu CA ta haci esaki. E minister a stop Colegio San Nicolas cu tambe kier a hisa su exigencianan pa entre otro wiskunde-B, pero e minister no a stop Colegio Arubano. E a bisa nos door cu CA ta cay bou di un fundacion e no por haci nada.

Nos sa cu e hobenan tin un opcion di bay Colegio San Nicolas, pero ki clase di bida e mucha tin si e ta biba na nort y mester lanta hopi tremprean pa tuma bus bay school y yega 4.30 bek cas y Colegio San Nicolas no por ofrece tur e profielnan paso e ta un scol mas chiquito.
De Schakel ta bon pero ± fl.5.000 pa aña ta pa basta di nos hobenan impagabel, no tin suficiente lugar y e scogemento den profiel ta limita akinan tambe.  

Desde 2013 continuamente e decanonan di mavo ta den un bataya cu Colegio Arubano (CA), pasobra cada bes CA ta bin cu un regla cu ta limita nos muchanan. Na 2013 CA kier a hisa su normanan pa e muchanan di mavo drenta havo, un alumno cu por ehempel e siguiente  cifranan no lo a wordo acepta Ne: 9, En: 9. Wi:8, Na: 7, Sk; 7 Bio:7 (exigencia pa 6 materia). Argumento e tempo ey di CA tawata:  “Nos kier solamente e mihor alumnonan“.
E minister di enseñansa e tempo ey a para tras di e muchanan y a haci un cambio den ley cu ta garantisa normanan di admision Nacional di MAVO pa HAVO. E ley ta evita cu cada directiva di scol ta traha cu diferente norma di admision y cu por adapta of hisa esaki sin mas. E cambio di ley aki mester garantisa uniformidad, transparencia, claridad y acesibilidad di enseñansa pa nos hobennan di Aruba. Ta trata aki di e “Landsbesluit dagscholen MAVO, HAVO, VWO” cu a keda formalisa dia 1 di juli 2015 y publica dia 2 di juli 2015 via di “Afkondigingsblad” di Aruba.
E minister di enseñansa e tempo ey a hasta a bay corte y a gana e kortgeding (2015, KG no 1585 van 2015) y Colegio mester a acepta e alumnonan y kita e exigencianan cu e kier a pone.
Ariba e ex-minister su facebook-page ainda por lesa cu na  aña 2014-2017 SMOA a ricibi Afl. 72.000.000 di subsidio for di gobierno y pa esey e  minister tawata di opinion cu e tambe tin algo di bisa y a para tras di e hobennan.

Varios biaha CA a purba hisa e exigencia pa wiskunde B pa un 8 pa e muchanan di mavo drenta havo 4. E minister y inspectie anterior a stop esaki tur biaha.
Pa un mucha di havo-3 escohe wiskunde-B e exigencia ta un 6 y pa nos muchanan di mavo-4 e ta un 8. Mientras den pasado nos a wak un estudio (mrt 2013 Liesbet GM & Mike SR; H3 “doorstroom vergeleken met mavo-instroom”) di CA mes, na unda ta sali afor cu no tin hopi diferencia entre e muchanan cu ta bin di mavo y esnan cu ta bin di havo-3.
Nos sa cu nos muchanan tin un buraco den e programa di wiskunde desde 2003, door di e programa di examen cu ta bin for di Hulanda, cu porfin ta wordo adapta awor na juli 2021, asina nan no ta bay tin ningun buraco mas. 

Colegio Arubano ta bisa di ta sigui Hulanda, pero ta bon pa sa cu Hulanda desde aña pasa 2020 a pasa e ley “Wet gelijke kans op doorstroom naar HAVO en VWO”. E ley aki ta encera cu tur mucha cu caba mavo (vmbo-tl) y cu un di 7 materia, tin derecho pa sigui havo sin ningun otro exigencia y mescos ta conta pa tur hoben cu caba havo y kier bay vwo. Na Aruba si tin exigencia pa drenta havo y vwo. Hulanda cu ta un pais grandi y tin hopi mas opcion di school cu Aruba ta prepara y juda nan hobennan pa por sigui studia, pero Aruba ta limita nos hobennan.

Un hoben cu caba havo cu por ehempel e siguiente cifranan: Sk: 9, Bio: 9, Na: 9, Ec: 9,
WiB: 7, En: 6 y Ne: 6 no lo wordo admiti pa vwo segun nan reglanan actual pasobra e materianan Wi, Ne y En mester jega 20 punto total! 

Sigur mi no ta kere cu tur hoben mester bay havo, pero si mi ta convenci cu no mester kita oportunidad di nos hobennan na un isla cu no tin hopi escogencia pa sigui studia.

Mi tin 11 aña ta trahando como decano na Aruba y no ta wak continuancion, cada bez cu e partido politiconan cambia, mi ta cuminsa di nobo y bringa e mes un bataya pa e hobennan.

Ta duel mi di curason loke ta pasando den enseñansa na Aruba. Si en realidad enseñansa ta fundeshi di Aruba, para tras di nos hobenan! Ban drecha e calidad di enseñansa y brinda nos hobennan mas oportunidad!

 

Marcia Lopez

You may also like

Our Company

Aruba Native News & Trends. Here to bring you the latest news and trends from our happy island.

Newsletter

Subscribe my Newsletter for more news. Let's stay updated!

Laest News

Copyright @2023 – Aruba Native All Right Reserved. Powered by 139 Design Studio