Home » Departamento di Cultura Aruba ta contribui constantemente na nos Idioma Papiamento

Departamento di Cultura Aruba ta contribui constantemente na nos Idioma Papiamento

by Admin
0 comment 149 views

 

 

Oranjestad – Departamento di Cultura Aruba (DCA) durante añanan a bini ta duna su aporte constante na nos idioma Papiamento. Esakinan a bin ta sosode pa medio di proyectonan den colaboracion cu tercera parti, comunicadonan di prensa y nos proyectonan escolar di tur aña durante varios aña. Sigur tambe pa menciona e colaboracion estrecho cu e docentenan di Papiamento na scolnan avansa cu aña pa aña ta aumenta. 

Nos Papiamento ta un responsabilidad di nos tur como Arubiano. Nos instancia, fundacionnan y nos gobiernonan a cuminsa ta realisa e importancia di esaki. Un comprension cu Papiamento ta e herment, medio di comunicacion cu for di den bariga di un mama ta e medio di unificacion y comunicacion nos tur tin cu realisa.

No tin un idioma cu no tin su trayectoria, desaroyo y historia cu a dura durante centenares di aña. Tin ora tin sistemanan, concientisacion di su importancia, pioneronan cu a y ta traha duro y sigui contribui na e adelanto di reconocemento, su bon uzo, salvaguardia y promove pa garantisa su derecho di existencia. Pero tur esaki ta depende di henter e pueblo, comunidad y den casnan di famia como fundeshi di nos sociedad.

Ta importante pa señala cu no ta nos idioma so a adopta y adapta palabra, sino e idiomanan di mas uza riba mundo den transcurso di nan desaroyo tambe a haci esaki. Idioma ta bibo!

Ki bunita lo ta cu henter nos comunidad, docente, experto, instancia, scolnan (directiva y scol mes) y fundacionnan uni y conserva e sentido general di considera nos dushi Papiamento como medio unificado di mas importante di nos cultura. Idioma ta den e aspecto di simbolo nacional di un pais. Tambe idioma ta carga tur pensamento y experiencia humano door di comparti cultura y identidad. P’esey Idioma ta e medio cu ta transferi cultura y nos mester cuid’e como nos Idioma y awendia tambe como nos Idioma Oficial. Tin un Seccion di Idioma na Departamento di Enseñansa y nan ta prome yama pa traha maneho riba Idioma, nos dushi Papiamento.

 

Tin un transcendencia di nos dushi Idioma Papiamento caminda hopi esfuerso ta ser haci. Hopi momentonan di lucha y desaroyo.

Un ehempel djis pa menciona algun; – Aprobacion di e Ortografia oficial di Aruba na 1976; – Instituto Linguistico Arubano (ILA) na 1986; – Comision pa reforma, elabora y 

amplia e ortografia oficial 1992; Papiamento como materia na scol secundario/lista di palabra agrega como anexo na 2003; – Riba 21 di mei 2003 Papiamento como idioma 

 

oficial, caminda por dirigi carta oficial na Gobierno of instancianan oficial cu excepcion asuntonan di Corte y Notarial; – Ortografia di Papiamento na 2005 agregacion di esun di 2003; Introduccion di enseñansa multi-lingual (proyecto piloto) 2008; -E buki blauw ‘Vocabulario Ortografico’ a keda publica na 2009; – Manual Gramatica di Papiamento (sintaxis) na 2005; – Estudio Bachelor Papiamento di 4 aña na 2018, unda varios corector di departamentonan di gobierno a keda forma; – Na 2020 trayecto cortico di bachelor Papiamento. Esakinan ta djis pa menciona un par.

Ta bon pa nos pensa y recorda cu oficialisacion di nos Idioma Papiamento ta y lo sigui yuda nos crea mas aprecio y stimula nos pa cu orguyo y amor siña conoce e historia di nos idioma materno bon y promove e uzo corecto di papi’e y skirbie. Awendia nos ta mira Papiamento como idioma den diferente publicacion manera corant, revista, literatura, e parti cientifico linguistico, den medio di comunicacion manera radio, television, medionan social y internet. Pa medio di lectura y disertacion den colegio di nivel academico, tambe por uza Papiamento of Hulandes den decreto gubernamental, den documento oficial y pa huramenta. Ta di reconoce un iniciativa valioso cu Departamento di Enseñansa tin un pagina web www.papiamento.aw como fuente di informacion pa un y tur, specialmente pa hubentud escolar.

Na 2018 na ocasion di Aña di Papiamento, DCA y hunto cu Fundacion Lanta Papiamento a haci actividadnan un aña largo relaciona cu nos Idioma Papiamento. A haci proyectonan den pasado y ta sigui cu un bon relacion. Sin lubida pa menciona e bon relacion y cooperacion cu Fundacion Grupo Corector Aruba cu desde inicio a cuminsa e relacion di trabou como Grupo Corector Aruba.

DCA a publica un Buki Conmemorativo Cultural na Papiamento na 2018 titula ‘BaluArte’, caminda varios di nos baluartenan a ser treci den un luz. Y ta obtenibel ainda na nos librerianan. Esaki como muestra di aprecio pa nos baluartenan y e trabou realisa riba tereno di servicio cultural, dunando respet y amor na nos idioma materno como idioma esencial pa cultura di Aruba. A publica un buki di e Wantomba y Celebracion di San Juan, dera gay pa tur scolnan basico. Cultura nos tin cu bib’e! Manera nos Minister actual di Cultura sra. mr Xiomara Maduro ta bisa.

 

Departamento di Cultura Aruba ta hopi contento di por realisa su proyecto escolar pa scolnan avansa pa su di 12 edicion cu ta Arte di Palabra. Esaki ta un competencia di conta storia cortico y declama poesia na Papiamento stimulando e hobennan riba literatura, lesamento y skirbi Papiamento den su bon uzo. E competencia aki lo tuma luga riba 8 di mei venidero. Mas y mas nos ta ripara cu e hobennan ta gusta esaki. Tin hoben ta keda participa y te hasta ora nan caba di studia ta sigui sea como MC of boluntario den e comision di Arte di Palabra.Tambe lo ta e intencion di DCA y mirando nos ubicacion den John F. Kennedy Education Center hunto cu Departamento di Enseñansa pa bay traha mas estrecho. A pesar di cu nan ta cooperando cu realisacion 

 

di proyectonan escolar, na interes y beneficio di nos muchanan. Meta ta pa stimula mas y mas nos yiunan y famia pa reconoce, conserva, conoce y practica e bon uzo di Papiamento tanto papia como skirbi.

 

E aña aki nos ta celebra 35 aña di nos Status Aparte cu tabata e lucha largo di e pueblo di Aruba na defensa di nos identidad como Arubiano y derecho di autodeterminacion, na unda finalmente a surgi un pais nobo y autonomo for di dia 1 di januari 1986: Den e contexto aki a surgi tambe un rebalorisacion di e cultura local y di Papiamento como idioma nacional. Pues hunto cu nos himno y bandera na aña 1976, Gobierno a aproba e ortografia di Papiamento di Aruba pa medio di un decreto gubernamental. Durante e lucha pa Status Aparte den añanan setenta un proceso di emancipacion di Papiamento a tuma luga den tur sector di sociedad entre otro den prensa, den servicio di gobierno, den Parlamento (Eilandsraad), den enseñansa y den expresion cultural.

Banda di e conmemoracion y celebracion aki, prensa, servicio di gobierno, Parlamento di Aruba, nos enseñansa y den expresion cultural mester sigui aporta na e desaroyo di nos dushi Idioma Papiamento y su bon uzo. Esaki pa demostra y comparti e amor pa nos Papiamento, tanto pa traspasa esaki na nos hobennan como na e pueblo di Aruba en general.

  

DCA y Comision Celebracion Dianan Nacional (CCDN) bou auspicio di Ministerio di Cultura ta duna su aporte cu e proyecto/actividad di Poeta di Patria. Aki hoben y adulto por participa den un competencia di declama poesia na Papiamento y pratica su bon uzo. Stimulando e amor pa nos simbolonan nacional cerca grandi y chikito,

conscientisando nos identidad di cual Papiamento tambe ta uno importante.

DCA, CCDN, MINFEC, Comision Promove Cultura y Fundacion Cultural di Festivalnan Folklorico ta duna espacio, oportunidad cu e Festival di Un Canto na Aruba su Himno y Bandera na grandi y chikito por participa y enrikece nos dushi Idioma Papiamento na e arte di canto y crea cancionnan nobo. Esaki semper ta sosode den luna di maart di tur aña. Nos no por kita afo e trabounan cu a y ta ser haci door di tur esnan riba e tereno linguistico, educativo y DCA mes riba tereno cultural aportando na nos Papiamento. Aunke semper ta keda na nos tur como Arubiano pa cuida y conserva Papiamento y su dinamismo.Como idioma nacional y idioma oficial nos mester duna Papiamento e balor cu e merece. Como un pais cu su idioma den desaroyo nos lo mester haci mas 

esfuerso di parti di nos tur pa engrandece. Nos mester reconoce cu ta danki na nos Papiamento nos tin e facilidad di por papia varios idioma. 

 

You may also like

Our Company

Aruba Native News & Trends. Here to bring you the latest news and trends from our happy island.

Newsletter

Subscribe my Newsletter for more news. Let's stay updated!

Laest News

Copyright @2023 – Aruba Native All Right Reserved. Powered by 139 Design Studio