Home » MEMORANDUM DI EMAN PA RUTTE Reino: balansa entre curason y huicio

MEMORANDUM DI EMAN PA RUTTE Reino: balansa entre curason y huicio

by Admin
0 comment 42 views

 

 

E siman aki ta un siman crucial pa decisionnan cu lo tuma den Conseho di Reino. Den contexto di preocupacion pa Aruba y Reino Ex Prome Minister mr. Mike Eman ta haci un apelacion riba aplicacion di curason y huicio den un open memorandum pa Prome Minister Mark Rutte.

E titulo di e Open Memorandum ta: Het Koninkrijk: Balans tussen hart en verstand. E memorandum ta pone e base pa un sentimento cu Aruba tin derecho riba cooperacion di Reino na e momento crucial aki pa e pueblo di Aruba. Na mes momento e memorandum ta duna e argumentonan profundo pa reevalua e forma con Reino kier impone asistencia. Den e virtudnan di combinacion di curason y huicio, cu historicamente a guia Aruba den e proceso pa su luga den Reino, e Ex Prome Minister di Aruba Mike Eman ta mira e fuente for di cual mester saca inspiracion pa yega na decisionnan di cooperacion mutuo nobo pa sali for di e crisis cu Paisnan den Reino ta enfrenta pa por yuda e pueblonan.       

 

Den e memorandum Ex Prome Minister Mike Eman ta mustra con e nacemento di e pensamento di e modelo structura estatal, Status Aparte, cu Aruba, Corsou y Sint Maarten tin awor den Reino ta un producto di pensamento cu curason y huicio cu a cuminsa na Aruba ya den añanan 30 di siglo pasa.

 

Eman ta mustra cu tur rond den mundo den e tempo colonial e movecion tabata pa independencia completo di Madre Patria. Na Aruba tabata tin un sentimento hopi particular cu a combina e emocion di ta “baas den nos mes cas” cu e huicio y rasonamento cu ta importante pa riba topiconan particular keda cu un relacion cu Madre Patria. Asina e deseo pa un structura particular cu pa prome bes a haya e nomber “afzonderlijke status” a keda pronuncia y reconoci na Conferencia di Mesa Rondo riba e fecha di 18 di Maart 1948.  Na tal ocasion e tata di Ex Prome Minister Mike Eman, Shon A Eman cu den nomber di Aruba a presenta un mocion na Conferencia di Mesa Rondo pa un “afzonderlijke status” pa Aruba cu a acepta unanimamente cu sosten di e lider di Corsou, Moises da Costa Gomez.

 

Eman ta hopi preocupa pa e relacion actual entre Aruba, Hulanda y Reino. E preocupacion aki ta bira mas fuerte cu e presencia di e pandemia COVID 19 cu ta creciendo cu cifranan alarmante tanto na Aruba como na Hulanda. Ta sinti e golpi economico den henter mundo, aunke e situacion na Aruba ta diferente ya cu nos ta depende di turismo. Esey ta haci Aruba vulnerabel y mientras Hulanda lo Sali mas lihe di e crisis aki, Aruba sigur lo sinti e efectonan mas largo.

 

Eman ta haya cu mirando e desaster aki e urgencia pa para keto na e relacion cu Reino a bira mas urgente. P’esey cu pa medio di un memorandum Eman kier haci un yamada riba curason y huicio di cada un envolvi. E ta bisa cu riba nos Dia Nacional e como Parlamentario y como Premier a hiba discursonan papiando semper cu hopi orguyo di e relacion entre Aruba y Reino. Con e relacion unico entre e islanan y Hulanda ta un balansa entre curason y huicio. “Mi orguyo tabata uno funda, pasobra e structura scogi ta basa riba inspiracion Arubiano.”

 

Status aparte

Eman den su memorandum ta bay bek te den tempo di e mundo colonial na inicio di siglo pasa. Con a bin cambio den esaki y mayoria colonia a bira independiente. Na Aruba e sentimento tabata di un otro caracter. Di un banda e lidernan tabata kere den propio capacidad y di otro banda kier a keda cu lasonan cu madre patria. A surgi un accion emocional pa ta ‘baas den nos mes cas”. Esey tabata e curason cu a papia y e huicio a pensa pa bay den direccion di un cooperacion: un Reino mas amplio cu ta brinda siguridad pa e isla chikito Aruba por desaroya su mes den un mundo grandi.

 

Na 1986 Aruba a logra su Status Aparte. E generacion nobo di “founding fathers”, Betico Croes, Henny Eman, Watty Vos, Mito Croes y Nel Oduber, a mantene e balansa entre curason y huicio.

Na 1986 Hulanda a pone como condicion cu despues di 10 aña Aruba lo mester a sali di Reino. Pero esey no tabata loke Aruba tabata kier.”Historia a dicidi cu mi ruman homber Henny Eman a corona e mantencion di e relacion den Reino cu mi welo y tata a cuminsa cu ne. E tabata e prome Premier di pais Aruba na 1986. Hunto cu Premier Kok a formalisa cu un Koninklijk Besluit e decision pa saca e condicion afo di Independencia cu Hulanda a impone. Aruba a keda den Reino. Un bon decision, unda curason y huicio a hunga un rol. Na 2010 e mesun modelo aki uza pa e status di Corsou y di Sint Maarten.”

 

Desaroyo di Aruba 

 

Den su memorandum Eman ta splica con Aruba riba propio forsa a desaroyo den un forma impresionante desde e momento cu e a haya su Status Aparte. Eman a accentua cu ora Aruba a haya su status aparte Hulanda no a regala e pais nobo ni un cen preto, ni tampoco a tuma debenan over.

Al contrario, Aruba e tempo ey a tuma un parti di debenan over di Antia Hulandes y a participa na un fondo di solidaridad pa e islanan chikito (BES yama awendia). Despues di status aparte Aruba a bay biento en popa. Aruba a bira un ehempel pa mundo. Turismo a florece, economia a crece, facilidadnan social y e entrada per capita tabata halto. Tabatin temponan di crisis tambe. Recesion y dos bes cierre di e refineria. Pero, nos a lanta cabes semper bek riba propio forsa. Claro cu de bes en cuando tin malcontento, pero ta canta nos himno dor di cada un di nos cu e mesun pasion “Aruba, dushi tera”.

 

E debe nacional tambe a crece. Nos economia ta move fuertemente riba ‘oferta y demanda’ internacional. Hulanda no a yuda Aruba financieramente manera a haci cu e otro islanan. No a paga nos debe nacional pa nos na 1986 manera pa e otro dos islanan. Aruba semper a presta placa riba mercado internacional contra interes halto, mientras cu si Hulanda a yuda manera e ta haci cu Corsou y Sint Maarten, y nos a haya un interes abou, esaki lo a yuda hopi. Ainda Hulanda por yuda den esey.

 

Interes mutuo
Eman ta skirbi den su memorandum cu te ainda e tin e ideal di curason y huicio. “Mi ta kere sagradamente den pasobra esaki ta e formula perfecto unda tanto Aruba como Reino por tin bentaha. Reino tambe, pasobra ta cu Aruba Reino tin un post activo dilanti e costa di e continentenan Mericano. Pa Hulanda como un pais den Union Europeo esaki sin duda ta un privilegio extraordinario. Aruba conoce y ta compronde e cultura y idioma di paisnan den Latino America, Medio America y Merca. Pa un pais cu ta haci comercio manera Hulanda esaki ta un condicion di luho. Den varios sentido Aruba por ta un etalage pa e comercio di Hulanda cu ta grandi y imponente, sigur pa loke ta innovacion, tecnologia, ecologia y clima. 

Eman ta dirigi su mes na Rutte cu e siguiente palabranan “Mi ta corda, mi amigo Mark, con impresiona bo tabata cu e tantisimo iniciativanan di Aruba ora bo tabata aki y e cooperacion cu institutonan Hulandes. Bo a wak e exito y e potencial di un hub y un cooperacion innovativo. Bo tabata entusiasma y a duna nos speransa y perspectiva riba e tan valioso curason y huicio.”

 

Den su memorandum Eman ta yega na e conclusion cu awor ta momento atrobe pa aplica curason y huicio mescos cu a caracterisa e pensamento di nos status den Reino desde su nacemento. E ta mustra con Aruba riba propio forsa semper a carga su desaroyo y su contratiemponan. Tambe e reformanan na cual Reino ta referi hopi di nan Aruba riba propio forsa y iniciativa ya a introduci. E no ta kere cu ta hustifica pa introduci podernan di afo riba e gobernacion autonomo di e islanan. Formanan di cooperacion, condicionnan mutuamente acepta y supervision ta uno, pero tuma poder di gobernacion y autoridad ta otro. Mester uza curason y huicio atrobe pa hunto sali for di e situacion dificil aki Ex Prome Minister Mike Eman ta apela riba Prome Minister Mark Rutte.    

 

You may also like

Our Company

Aruba Native News & Trends. Here to bring you the latest news and trends from our happy island.

Newsletter

Subscribe my Newsletter for more news. Let's stay updated!

Laest News

Copyright @2023 – Aruba Native All Right Reserved. Powered by 139 Design Studio