Home » Bo sa bo numbernan?

Bo sa bo numbernan?

by Admin
0 comment 51 views

 

Awe 17 di Mei ta dia internacional di conscientisacion riba presion halto. Mayoria di nos conoce un persona cu tin presion halto sea un hende den bo famia of amigo.

E intencion di dia di awe ta pa bo para keto un rato y reflexiona riba esaki. Manera e titulo ta bisa “Bo sa bo numbernan?” Esaki ta nifica si bo sa bo numbernan di presion. Si bo no sa esaki, a yega e momento pa realisa un chekeo di presion.

Ki ora nos ta papia di un presion normal?

Presion arterial ta e presion cu bo sanger ta circula cune den bo adernan (curpa). Ora bo curason ta contrae, esey ta haci cu ‘’bo sanger ta wordo ‘gepomp’ den bo adernan. E presion na e momento ey ta esun di mas halto. Esey nos ta yama presion sistolico. Ora bo curason relaja, e ta crea un presion mas abou. Esey nos ta yama presion diastolico.  Bo presion ta cambia constantemente. Si bo core, e presion ta bira mas halto compara cu si bo ta sinta trankilo.

 

Pa por midi presion arterial corectamente mester:

  • Evita caffeine, actividad fisico, huma 30 minuut prome
  • Si mester bai baño pa orina, ta ideal pa haci esaki prome cu midi presion
  • Sinta 5 minuut trankilo, relaja, no papia
  • No crusa pia, pia mester ta plat riba vloer
  • Sinta stret, lomba contra e lumba di stoel
  • Percura cu e camber/area unda lo midi presion tin un temperatura apropia

 

Presion Sistolico normal: < 120 mmHg

Presion Diastolico normal: < 80 mmHg

 

Ki number ta wordo considera Presion Halto?

 

Pa hayasa si bo ta sufri di presion halto, ta haci mas enfasis riba e presion sistolico. Mester midi esaki 2 pa 3 biaha riba e mes un dia i riba diferente dia. Si bo tin menos di 70 aña di edad i e promedio di e presion sistolico ta 140mmHg of mas halto e momento ey nos ta papia di presion halto.

Si bo tin mas di 70 aña di edad i e promedio di e presion sistolico ta 150mmHg of mas halto nos ta papia di presion halto e momento ey.

 

Sintoma/ keho ora un persona tin presion halto

Mayora di biaha bo no ta sinti nada, den caso nan extremo bo por sinti marea, bo vision ta bira wazig (blurry), dolor di cabes of sacamento. Bisando esaki no warda te ora bo sinti algo, realisa bo chekeo, sa bo numbernan.

Dicon bo presion ta halto?

Diferente cos por causa presion halto, esaki ta varia pa persona, mas edad bo tin mas grandi e riesgo ta bira pa haya presion halto. Den algun famia presion halto ta algo comun.

 

Esakinan ta algun factor cu por aumenta bo presion:

  • Tin sobrepeso
  • Huma
  • Hopi salo den cuminda
  • Comi hopi drop
  • Bebe hopi alcohol
  • Como cosnan cu vet
  • Algun medicamento, manera pildo pa dolor (ibuprofen, naproxen, diclofenac) of corticoesteroide (prednison).
  • Pildo pa planifica (de pil)

 

Tur e factornan aki por causa cu bo adernan ta bira stijf y e canal den e ader ta bira mas chikito, e adernan ta bira mas duro esaki ta causa cu e presion di bo arterianan ta aumenta.

*Den algun caso e presion halto ta wordo causa door di un problema di riñon.

IBiSA y otro stakeholders ta realisando chekeo di presion diferente dia, na diferente luga. No perde e oportunidad aki.

 

Bo salud ta den bo man, controla bo presion, sa bo numbernan!

 

Dr. Dellanire Y. Maduro

 

You may also like

Our Company

Aruba Native News & Trends. Here to bring you the latest news and trends from our happy island.

Newsletter

Subscribe my Newsletter for more news. Let's stay updated!

Laest News

Copyright @2023 – Aruba Native All Right Reserved. Powered by 139 Design Studio