Home » Cambio di Clima. Kico e ta?

Cambio di Clima. Kico e ta?

by Admin
0 comment 63 views

 


ORANJESTAD – Directie Natuur en Milieu kier informa mas locual tatocante e  significado di cambio di clima;, con esaki ta tuma lugar, kico ta e concsecuencianan y kico nos por hasci na Aruba pa aporta na un reduccion di e efectonan di e fenomeno aki.

E terminologia cu ta uza, manera Carbon dioxide, fossil fuel, methane, nitrous oxide halocarbons (CTC’s, HFC’s, PFC’s), Sulphur hexafluoride, tur e terminologianan aki tin orahopi biaha ta confundi bohende, pero nan pero ta relata referi na e fenomeno mas tanto papia di dje rond mundo, esta cu ta Cambio cambio di clima. Directie Natuur en Milieu kier informa mas locual ta significa cambio di clima, con esaki ta tuma lugar, kico ta e concecuencianan y kico nos por hasi na Aruba pa aporta na un reduccion di e efectonan di e fenomeno aki.

Carbon dioxide ta keda produci ta wordo produci ora uza cu fossil fuel ta wordo uza pa genera energia y ora corta, rosa, kima y elimina cu gran cantidad di areanan (forestsmondinan) wordo corta, rosa, kima y elimina. Pero no solamente di e manera eyA actividadnan humano tambe ta contribui na cambio di clima door di laga laga atras greenhouse gases (gasnan cu ta wanta calor di solo y ta causa un aumento di temperatura) den atmospheraatmosfera. Otro aActividadnan cu ta contribui na e fenomeno aki di ta agricultura tambe ta contribui na e fenomeno aki. Methane ta produci y nitrous oxide tambe ta wordo produci den cantidad grandi y taesaki ta keda  wordo emiti ora, i via por ehempel ta uza o di fertilizerfertilisante. Criadero Cria di bestia ta produci 37% y 65% di e emissionnan di respectivamente methane y nitrous oxide, respectivamente. Aunke cu carbon dioxide ta e gas cu ta mas wordo mal mira mundialmente rond di mundo pa tacomo e gas cu mas ta aporta mas na cambio di clima, pero e dos tipo di gasnan aki ta 30 biaha mas potente y daniño cu carbon dioxide.

Cambio di clima ta afectandondo e produccion di cuminda y e impactonan impacto lo ta devastador den fututota devastador den tempo. Cambia Cambio di clima ta trece cune periodo nan di extremo,  por ehempel periodo di secura cu lo bira masaumenta, como y tambe temporada di horcan cu lo bira mas y mas potente. Temperatura mas halto lo causapone cu den e areanan unda poco awacero ta cay,cu tin poco awacero  lo lo bira mas dificil pa cria bestia y/of planta.

E datosnan di United Nations ta sugeri cu en general rond mundomundialmente, lo mester reduci pa aña 2050, 80% di ee emision di gasnan di greenhouse gas emission den paisnan desaroya cu 80% na aña 2050,,  p’a asina por keda bow bou di e average stipula di un subida aumento di temperatura cu 2 grado Celcius.

Halocarbons ta chimiconan kimiconan artificial y e otro cu ta contene sulphur cu ta wordo keda emiti door di proceso industrial. E cambio di clima lo tin un impacto riba e medio ambiente globalmente, incluyendo Aruba. En general mas liher e cambio di clima, mas halto e riesgo pa e sufri dañonan. E cambionan di nivel di lama ta proyecta di subi entre 9 pa 88cm pa aña 2100, causando inundacionan den areanan abowabou inundacionan. Tin temporada cu e temperatura lo subi mas cu nos ta custumbra y lo tin mas riesgo mas halto di horcan y di mal tempo. E efectonan na caminda cu pa Aruba por experencia, lo ta caminda cu awor caba ya nos ta experencia, tin ta inundacionnan.  Ecu esaki lo aumenta, si nos no hasi haci nada pa cu e fluho di awa. Mal tempo, olanan tropical y e frequencia frecuencia, como tambey e magnitud di horcan lo subi aumenta. Ccu e consecuencia di esaki ta cu Aruba lo core mas riesgo, particularmente na unda a construi riba beach of na unda a kita matanan di mangel pa desaroya tereno. Temperatura lo subi y na unda tin mas construction construccion esaki lo aumenta mas cu na unda tin vegetacion.

Kico nos por hasi haci localmente pa contribui na un reduccion di e cambio di clima:

  • Spaar energia door di uza luz y aparatonan cu no ta uza hopi electricidad.
  • Core auto cu ta uza menos gasoline (promove carpool).
  • Come menos carni y mas berdura.
  • Conserva mata local den bo cura, planta mata rond di cas.
  • Refleha riba bo uzo di electricidad y reta bo mes pa un reduci bo footprint reducipa e Aña aña veniidero.

Lo ta un bon idea pa calcula bo carbon footprint. Nos ta sugeri pa laga midi esaki pa medio di e carbonfootprint calculator. Adhunto por haya e link: https://footprint.wwf.org.uk/Adhunto por haya  e link di carbonfootprint calculator. Asina nos por sugeri como un muestra con grandi nos carbon footprint ta, por laga midi esaki por medio di e calculator via https://footprint.wwf.org.uk/ Tambe e pagina ta duna algun tips con pa yuda reduci bo carbon footprint https://footprint.wwf.org.uk/tips

Directie Natuur en Milieu kier hasi haci un jamada yamada di urgencia pa nos como humanidad concidera considera y hasi haci cambionan necesario pa contribui menos na Climate Change. No ta importa con chiquito chikito nos Aruba ta, pero si cada un di nos hasi haci algo, lo contribui grandemente na e reduccion.

 

You may also like

Our Company

Aruba Native News & Trends. Here to bring you the latest news and trends from our happy island.

Newsletter

Subscribe my Newsletter for more news. Let's stay updated!

Laest News

Copyright @2023 – Aruba Native All Right Reserved. Powered by 139 Design Studio